Zwanger en solliciteren

Ik had geen baan toen ik ontdekte dat ik zwanger was. Sterker nog, ik had ook geen inkomen; het jaar daarvoor had ik zélf ontslag genomen om voor onbepaalde tijd op reis te gaan, wat betekende dat ik geen recht had op een uitkering. Ik maakte me hier in eerste instantie totaal geen zorgen over; ik was nog maar zes weken zwanger, had spaargeld en had tot nu toe altijd vrij snel werk gevonden (op die keer in Australië na dan).

De zenuwen begonnen echter toe te slaan toen vier dagen na de test de hormonen toesloegen en ik me zó ziek voelde dat zelfs een rondje om het huis lopen me niet lukte. Dit hield gelukkig ‘maar’ vijf weken aan, maar zorgde er wél voor dat ik al drie maanden zwanger was én een beginnend buikje had toen ik pas mijn eerste sollicitatiegesprek had. Ik was me er al te goed van bewust dat de meeste werkgevers niet om mij zouden staan springen.

Ik raadpleegde het UWV. Het UWV en niet je werkgever betaalt je uitkering tijdens je zwangerschapsverlof, dus een zwangere werknemer kost een bedrijf niets (behalve de tijd en moeite om een vervanger voor je te vinden dan). Je bent niet verplicht bij een sollicitatie te melden dat je in verwachting bent, tenzij je de zes maanden gepasseerd bent. Op grond van de Algemene wet gelijke behandeling mag een (toekomstige) werkgever dan ook niet vragen naar eventuele plannen voor gezinsuitbreiding. Ook vragen als “Wat zou je doen als de crèche naar je werk belt om te zeggen dat je kind ziek is?” mogen volgens deze wet niet, omdat het directe geslachtsdiscriminatie is. Mocht je ervoor kiezen het wél te zeggen dat je zwanger bent, mag een werkgever dit niet als reden gebruiken om je niet aan te nemen, net als dat geloof of etniciteit geen rol mag spelen.

Hoewel je als zwangere sollicitant dus aardig wat rechten hebt, was ik toch niet bepaald gerustgesteld. Het niet zeggen voelde toch een beetje als bedrog. Als ik al aangenomen zou worden zou ik pas rond mijn twintigste week beginnen en bij week 25 pas uit mijn proefperiode zijn. Moest ik dan al die tijd met wijde truien de boel verstoppen en zodra het jaarcontract getekend was het vertellen? Ik had niet het idee dat ik met deze actie werknemer van de maand zou worden. Het wél vertellen leek me ook geen goede optie. Hoewel discriminatie wettelijk verboden is, gebeurt het in de praktijk helaas maar al te vaak dat de 50-jarige vrouw, de jongen met de Arabische naam en het zwangere meisje met een andere (verzonnen) reden worden afgewezen. Ik besloot het gesprek af te wachten en op mijn gevoel af te gaan.

De eerste sollicitatieronde begon niet al te best. Ik lijd aan een vrij ernstige vorm van zwangerschapsdementie, wat zich deze keer uitte in het vergeten van mijn telefoon. Gelukkig was ik ruim op tijd en wist ik het adres nog, dus deed ik hoe mensen het vroeger schenen te doen: ik vroeg de weg aan mensen op straat. Ik werd door iedereen alle kanten opgestuurd (ook zo ging dat vroeger) en kwam vijf minuten voor de afgesproken tijd op de locatie. Die niet de locatie was. Ik kwam tot de conclusie dat ik het adres toch niet helemaal goed had. Het lot was niet bepaald met mij, want van de honderd mensen die ik het daarna vroeg kende niemand het bedrijf, of had een werkende smartphone bij zich om het even voor me op te zoeken. Uiteindelijk kwam ik drie kwartier te laat en met zweetplekken in mijn blouse aan op het gesprek. Gelukkig gaf de vrouw me na mijn golf van excuses toch een kans om mezelf te verkopen. Het gesprek zelf ging gelukkig goed en ik had het gevoel dat we wel een klik hadden. Toch leek het moment me niet helemaal daar om mijn zwangerschap op tafel te gooien, dus hield ik mijn mond.

Ondanks de slechte start kreeg ik een week later goed nieuws; ik was door naar de volgende ronde. Uiteraard zorgde ik dat ik deze keer op tijd was en wist ik, ondanks mijn misselijkheid, het gesprek zonder over te geven te doorstaan.

Weer twee weken later kreeg ik het verlossende woord; ik was aangenomen! Toch voelde het niet helemaal goed; ze wisten nog steeds niets van mijn zwangerschap. Bij de contractbespreking besloot ik het dan ook te vertellen. Ik zei eerlijk dat ik lang had getwijfeld of ik er goed aan deed het te zeggen en besloot mijn verhaal met dat ik ook ná mijn verlof gewoon wilde werken –als beide partijen tevreden waren natuurlijk. Mijn toekomstige leidinggevende schrok zichtbaar en vroeg mij of ik het goed vond dat ze het even ging bespreken met haar manager; binnen het bedrijf waren tot nu toe nauwelijks zwangerschappen geweest en ook zelf had ze geen kinderen. Tien zenuwslopende minuten later kwam ze terug. Ze wilden me nog steeds hebben en zei dat ik er goed aan had gedaan dat ik het had verteld. “Waar zijn we aan begonnen met jou, eerst kom je drie kwartier te laat en nu dit,” lachte ze.

Inmiddels ben ik een aantal weken aan het werk en zit ik beter dan ooit op mijn plek. Vorige week had ik mijn eerste beoordelingsgesprek en deze was meer dan positief. Zwanger solliciteren: ik raad het niemand aan, maar het kan dus wel.